İSİM
blkid - blok aygıtının özniteliklerini
basar/yerlerini belirler
- blkid
- [ --label YAFTA | --uuid UUID ]
- blkid
- [--no-encoding --garbage-collect --list-one --cache-file
DOSYA] [--output BİÇEM]
[--match-tag YAFTA] [--match-token
İSİM=DEĞER] AYGIT...
- blkid
- --probe [--offset KONUM] [--output
BİÇEM] [--size BOYUT]
[--match-tag YAFTA] [--match-types
LİSTE] [--usages LİSTE]
[--no-part-details] AYGIT...
- blkid
- --info [--output BİÇEM]
[--match-tag YAFTA] AYGIT...
blkid uygulaması, libblkid(3)
kütüphanesinin komut satırı
arayüzüdür. Bir blok aygıtının
tuttuğu içerik türünü (örn. dosya
sistemi veya takas) ve ayrıca içerik meta verilerinden
(örn. LABEL veya UUID alanları) öznitelikleri
(belirteçler, İSİM=DEĞER çiftleri)
belirleyebilir.
Blok aygıtları hakkında bilgi almak
için lsblk(8) komutunun veya dosya sistemlerine genel bir
bakış için lsblk --fs komutunun veya
önceden bağlanmış dosya sistemlerinde arama
yapmak için findmnt(8) komutunun kullanılması
önerilir.
- Bilgi:
- lsblk(8) daha fazla bilgi ve çıktı
biçimlendirme üzerinde daha iyi denetim sağlar,
betiklerde kullanımı kolaydır ve gerçek
bilgileri almak için root olmayı gerektirmez. blkid,
bilgileri doğrudan aygıtlardan okur ve root olmayan
kullanıcılar için önbelleğe
alınmış doğrulanmamış bilgileri
döndürür. blkid çoğunlukla
sistem hizmetleri ve libblkid(3) işlevselliğini
sınamak için tasarlanmıştır.
AYGIT belirtildiğinde, yalnızca bu
aygıttan gelen belirteçler görüntülenir.
Komut satırında birden çok AYGIT belirtmek
mümkündür. Hiçbiri aygıt belirtilmezse,
/proc/partitions içinde görünen tüm
bölümler veya bölümlenmemiş
aygıtlar gösterilir.
blkid’nin iki ana işlem şekli
vardır: ya belirli bir İSİM=DEĞER
çiftine sahip bir aygıtı arar ya da belirtilen bir veya
daha fazla AYGIT için İSİM=DEĞER
çiftlerini görüntüler.
Güvenlik nedenleriyle blkid, sondalama sonucu
çelişkili olan (çakışan birden çok
dosya sistemi algılanırsa) tüm aygıtları
sessizce yok sayar . Düşük seviyeli sondalama kipi
(-p), bu durumda daha fazla bilgi ve ek
çıkış durumu sağlar.
Ayrıntılı bir liste elde etmek ve eski şeyleri
(sihirli dizgeleri) aygıttan silmek için wipefs(8)
kullanılması önerilir.
BOYUT ve KONUM girdileri, KiB (=1024), MiB
(=1024*1024) ve GiB, TiB, PiB, EiB, ZiB ve YiB veya KB (=1000), MB
(=1000*1000), GB, TB, PB, EB, ZB ve YB gibi çarpımsal son
ekler alabilir ("iB" isteğe bağlıdır,
örneğin, "K" ile "KiB" aynı anlama
gelir).
- -c, --cache-file
DOSYA
- Öntanımlı önbellek dosyasından okumak
yerine belirtilen önbellek DOSYAsından okur (daha
fazla ayrıntı YAPILANDIRMA DOSYASI
bölümüne bulunabilir). Temiz bir önbellekle
başlanmak istenirse (yani, daha evvelce taranan ancak şu
anda gerekmeyen aygıtların bildirilmemesi için),
DOSYA olarak /dev/null belirtilebilir.
- -d,
--no-encoding
- Yazdırılmayan karakterler kodlanmaz.
Yazdırılmayan karakterler öntanımlı
olarak ^ ve M gösterimiyle kodlanır. --output udev
çıktı biçiminin devre
dışı bırakılamayan farklı bir
kodlama kullandığı unutulmamalıdır.
- -D,
--no-part-details
- Düşük seviyeli sondalama kipinde
bölümleme tablosundaki bilgi (PART_ENTRY_* yaftaları)
basılmaz.
- -g,
--garbage-collect
- Artık var olmayan aygıtları kaldırmak
için blkid önbelleğinde çöp
toplama etkinliği gerçekleştirir.
- -H, --hint
TANIM
- Sondalama ipucunu belirler. İpuçları, sondalama
işlevlerini örneğin başka bir konumu yoklamaya
zorlamanın isteğe bağlı bir yoludur.
Çok oturumlu UDF’de oturum konumunu belirlemek için
şimdilik sadece "session_offset=SAYI"
desteklenmektedir.
- -i, --info
- G/Ç sınırlamaları (diğer adıyla
G/Ç topolojisi) hakkındaki bilgileri
görüntüler. export çıktı
biçemi otomatik olarak etkinleştirilir. Bu seçenek
--probe seçeneği ile birlikte kullanılabilir.
- -k,
--list-filesystems
- Bilinen tüm dosya sistemlerini ve RAID’leri listeler ve
çıkar.
- -l,
--list-one
- --match-token seçeneğiyle belirtilen arama
girdileriyle eşleşen yalnızca bir aygıt
aranır. Belirtilen arama girdileriyle eşleşen birden
fazla aygıt varsa, en yüksek önceliğe sahip
aygıt ve/veya belirtilen önceliğe sahip ilk
aygıt döndürülür (bkz: udev
açıklaması). Azalan öncelik
sırasına göre aygıt türleri
şunlardır: Aygıt Eşleyici, EVMS, LVM, MD ve
son olarak normal blok aygıtları. Bu seçenek
belirtilmezse, blkid arama girdileriyle eşleşen
tüm aygıtları listeler.
Bu seçenek, --match-token LABEL veya UUID
belirteçleri ile kullanıldığında
blkid’yi udev kullanmaya zorlar. Amaç,
aynı etiketin birden fazla aygıt için
kullanıldığı sistemlerde diğer
araçlarla (mount(8) gibi) tutarlı
çıktılar sağlamaktır.
- -L, --label
YAFTA
- YAFTA dosya sistemi etiketini kullanan aygıtı arar;
bu --list-one --output AYGIT --match-token
LABEL=YAFTA’ya eşdeğerdir. Bu arama
yöntemi, /dev/disk/by-label udev sembolik
bağlarını güvenilir bir şekilde
kullanabilir (sembolik bağları doğrulama olmadan
kullanmanın güvenilir olmaması). --label
seçeneği, udev olsun olmasın her sistemde
çalışır.
Ne yazık ki, e2fsprogs’taki özgün
blkid, -o LİSTE ile eşanlamlı
olarak -L seçeneğini kullanır. Daha iyi
taşınabilirlik için betiklerde -L
seçeneği yerine -l -o AYGIT -t
LABEL=YAFTA ve -o LİSTE
kullanılmalıdır.
- -n, --match-types
LİSTE
- Sondalama işlevlerini, belirtilen virgül
ayraçlı süperblok türleri (adları)
listesiyle sınırlar. Yok sayılması gereken
türleri belirtmek için liste öğelerinin
önüne "no" eklenebilir. Örneğin bu
komut
blkid --probe --match-types vfat,ext3,ext4 /dev/sda1
- yalnızca vfat, ext3 ve ext4 dosya sistemlerini sondalarken
blkid --probe --match-types nominix /dev/sda1
- komutu minix dosya sistemleri hariç desteklenen tüm dosya
sistemlerini sondalar. Bu seçenek yalnızca --probe
seçeneği ile birlikte
kullanışlıdır.
- -o, --output
BİÇEM
- Belirtilen çıktı BİÇEMi
kullanılır. Değişkenlerin ve
aygıtların sıralamasının
değişebileceği unutulmamalıdır. Bkz:
--match-tag. BİÇEM şunlardan biri
olabilir:
- full
- tüm yaftalar basılır
(öntanımlıdır)
- value
- yafta değerlerini basar
- list
- aygıtlar kullanıcı dostu biçemde
basılır; bu çıktı biçemi
düşük seviyeli sondalama için desteklenmez
(--probe veya --info).
lsblk(8) lehine, bu çıktı
biçeminin kullanımı
ÖNERİLMEMEKTEDİR.
- device
- Yalnızca aygıt isimlerini basar; bu
çıktı biçemi --label ve --uuid
seçenekleri için daima etkindir.
- udev
- udev ortamına kolay aktarım için
anahtar="değer" çiftleri basar;
anahtarların önüne ID_FS_ veya ID_PART_
önekleri getirilir. Değer, udev ortamı
için güvenli olacak şekilde
değiştirilebilir; düz ASCII, onaltılık
öncelemler ve geçerli UTF-8’e izin verilir,
kullanımına izin verilmeyen her şey (boşluklar
dahil) ’_’ ile değiştirilir. _ENC soneki
içeren anahtarlar, güvenli olmayan karakterler için
onaltılık öncelemleri kullanır.
Daha fazla süperblok algılanırsa
udev çıktısı ID_FS_AMBIVALENT
etiketini döndürür ve boş
bölümler de dahil olmak üzere tüm
bölümler için daima ID_PART_ENTRY_* etiketlerini
döndürür.
Bu çıktı biçeminin
kullanımı ÖNERİLMEMEKTEDİR.
- export
- Ortama kolay aktarım için
anahtar="değer" çiftleri basar; bu
çıktı biçemi, G/Ç
sınırlamaları (--info seçeneği)
istendiğinde otomatik olarak etkinleştirilir.
Yazdırılamayan karakterler ^ ve M-
gösterimiyle kodlanır ve güvensiz olması
olası tüm karakterler ise öncelenir.
-
- -O, --offset
KONUM
- Belirtilen tüm KONUMlarda sondalama yapılır
(yalnızca --probe ile birlikte
kullanışlıdır). Bu seçenek
--info seçeneği ile birlikte kullanılabilir.
- -p, --probe
- Düşük seviyeli sondalama kipine geçer
(arabelleği yok sayarak).
Düşük seviyeli sondalamanın
ayrıca bölüm tablosu türü (PTTYPE
etiketi) ve bölümler (PART_ENTRY_* etiketleri)
hakkında bilgi verdiği unutulmamalıdır.
Düşük seviyeli sondalama tarafından
üretilen etiket adları, dahili olarak libblkid(3)
tarafından kullanılan adlara dayanır ve
--probe olmadan elde edildiklerinden bunlar farklı
olabilir (örneğin PART_ENTRY_UUID=’ye
karşın PARTUUID=). Bkz: --no-part-details.
- -s, --match-tag
YAFTA
- Belirtilen her aygıt için yalnızca YAFTA ile
eşleşen belirteçleri gösterir. Çok
sayıda --match-tag seçeneği belirtmek
mümkündür. Hiçbir yafta belirtilmezse,
basılan tüm belirteçler belirtilen aygıtlarla
ilgili olur. Hiçbir belirteç gösterilmeksizin
yalnızca arabelleğin temizlenmesi istenirse başka
hiçbir seçenek belitilmeden yalnızca --match-tag
none seçeneği kullanılmalıdır.
- -S, --size
BOYUT
- Aygıt ya da dosyanın boyutunu geçersiz kılar
(yalnızca --probe seçeneği ile birlikte
yararlıdır).
- -t, --match-token
İSİM=DEĞER
- DEĞER değerine sahip İSİM
belirteçleri olan blok aygıtlarını
araştırır ve bulunan aygıtları
gösterir. TYPE, LABEL ve UUID İSİM için
uygun değerlerdir. Komut satırında hiçbir
aygıt belirtilmezse tüm blok aygıtları
araştırılır, aksi takdirde yalnızca
belirtilen aygıtlar araştırılır.
- -u, --usages
LİSTE
- Sondalama işlevlerini belirtilen virgül
ayraçlı "kullanım" türleri
listesindeki türlerle sınırlar. Desteklenen
"kullanım" türleri: filesystem, raid,
crypto vb. Yoksayılmak istenen kullanım türleri
"no" ile öncelenerek belirtilebilir.
Örneğin,
blkid --probe --usages filesystem,other /dev/sda1
- komutu tüm dosya sistemlerini ve diğerlerini (takas gibi)
sondalarken
blkid --probe --usages noraid /dev/sda1
- komutu RAID hariç desteklenen tüm biçemleri sondalar.
Bu seçenek yalnızca --probe seçeneği
ile birlikte yararlıdır.
- -U, --uuid
UUID
- Belirtilen UUID’li dosya sistemini
araştırır. Ayrıntılar için bkz:
--label seçeneği.
- -h, --help
- Kullanım bilgilerini görüntüler ve
çıkar.
- -V, --version
- Sürüm bilgilerini gösteriri ve çıkar..
ÇIKIŞ DURUMU
Belirtilen aygıt veya belirtilen belirteç
(--match-token) ile adreslenen aygıt bulunursa ve aygıt
hakkında herhangi bir bilgi toplamak mümkünse,
çıkış durumu olarak 0 döner.
--match-token seçeneğinin
çıktılanacak yaftaları etkilediği, ancak
çıkış durumunu etkilemediği
unutulmamalıdır.
Belirtilen yafta yoksa veya (belirtilen) aygıtlar
tanımlanamıyorsa ya da aygıt belirteçleri veya
aygıt içeriği hakkında bilgi toplamak
mümkün değilse çıkış durumu
olarak 2 döner.
Kullanımdan kaynaklananlar ve diğer hatalarda
çıkış durumu olarak 4 döner.
Düşük seviyeli sondalama kipinde
çelişkili bir sonuç elde edilirse
çıkış durumu olarak 8 döner.
/etc/blkid.conf yapılandırma
dosyasının standart konumu BLKID_CONF ortam
değişkeni ile geçersiz kılınabilir..
libblkid(3) kütüphanesi aşağıdaki
seçeneklerle denetlenebilir:
- SEND_UEVENT=yes|no
- /dev/disk/by-{label,uuid,partuuid,partlabel}/ sembolik
bağı aygıt üzerinde LABEL, UUID, PARTUUID veya
PARTLABEL/ ile eşleşmediğinde uevent gönderir.
"yes" öntanımlıdır.
- CACHE_FILE=KONUM
- Önbellek dosyasının konumunu geçersiz
kılar. Bu atama BLKID_FILE ortam değişkeni ile
geçersiz kılnabilir. KONUM için
/run/blkid/blkid.tab veya /run dizini bulunmayan sistemlerde
/etc/blkid.tab öntanımlıdır.
- EVALUATE=YÖNTEMLER
- LABEL ve UUID değerlendirme yöntemlerini tanımlar.
Şimdilik, libblkid(3) kütüphanesi
"udev" ve "scan" yöntemlerini
desteklemektedir. Aralarına virgül konarak birden fazla
yöntem belirtilebilir. "udev,scan"
öntanımlıdır. "udev"
yöntemi udev /dev/disk/by-* sembolik
bağını kullanırken "scan"
yöntemi /proc/partitions dosyasındaki tüm
aygıt dosyalarını tarar.
LIBBLKID_DEBUG=all ile hata ayıklama
çıktısı etkin olur.
blkid Andreas Dilger tarafından libblkid(3)
için yazıldı ve Theodore Ts’o ile Karel Zak
tarafından geliştirildi.
İLGİLİ BELGELER
libblkid(3), findfs(8), lsblk(8),
wipefs(8)
Hata bildirimleri için
https://github.com/util-linux/util-linux/issues adresindeki hata izleyici
kullanılabilir.
blkid komutu util-linux paketinin bir parçası
olup Linux Çekirdek Arşivinden indirilebilir:
<https://www.kernel.org/pub/linux/utils/util-linux/>.
ÇEVİREN
© 2022 Nilgün Belma Bugüner
Bu çeviri özgür yazılımdır:
Yasaların izin verdiği ölçüde
HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
Lütfen, çeviri ile ilgili bildirimde bulunmak veya çeviri
yapmak için https://github.com/TLBP/manpages-tr/issues adresinde
"New Issue" düğmesine tıklayıp yeni
bir konu açınız ve isteğinizi belirtiniz.