İSİM
tar - arşivleme aracı
Geleneksel kullanım:
- tar
- {A|c|d|r|t|u|x}
[GnSkUWOmpsMBiajJzZhPlRvwo] [DĞŞ...]
Unix tarzı kullanım:
- tar
- -A [SEÇENEKLER] ARŞİV
ARŞİV
- tar
- -c [-f ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- -d [-f ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- -t [-f ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [ÜYE...]
- tar
- -r [-f ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- -u [-f ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- -x [-f ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [ÜYE...]
GNU tarzı kullanım:
- tar
- {--catenate|--concatenate} [SEÇENEKLER]
ARŞİV ARŞİV
- tar
- --create [--file ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- {--diff|--compare} [--file
ARŞİV] [SEÇENEKLER]
[DOSYA...]
- tar
- --delete [--file ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [ÜYE...]
- tar
- --append [--file ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- --list [--file ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [ÜYE...]
- tar
- --test-label [--file ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [YAFTA...]
- tar
- --update [--file ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- --update [-f ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [DOSYA...]
- tar
- {--extract|--get} [--file ARŞİV]
[SEÇENEKLER] [ÜYE...]
GNU tar, birden fazla dosyayı tek bir dosyada (bir
arşiv) depolamak ve bu tür arşivleri işlemek
için tasarlanmış bir arşivleme
uygulamasıdır. Arşiv, normal bir dosya, yerel veya uzak
bir makinede bulunabilen bir aygıt (örneğin, bir teyp
sürücüsü, zaten uygulamanın adı,
teyp arşivleyici anlamına gelir) olabilir.
GNU tar için seçenekler üç
farklı biçimde verilebilir. Geleneksel tarzda, komuttan
sonra seçenek harfleri kümesi, ardından, bu
seçeneklerin gerektirdiği girdiler gelir. Girdiler,
seçenek harfleriyle aynı sırada okunur. Tüm
seçenekler işlendikten sonra kalan komut satırı
sözcükleri, isteğe bağlı olmayan girdiler
olarak değerlendirilir: dosya veya arşiv üye
adları.
Örneğin, c seçeneği
arşivin oluşturulmasını gerektirir, v
seçeneği işlemin
ayrıntılılarını ister ve f
seçeneği üzerinde
çalışılacak arşivin adını
belirleyen bir girdi alır. Geleneksel tarzda yazılan
aşağıdaki komut, tar’a /etc
dizinindeki tüm dosyaları etc.tar arşiv
dosyasına kaydetmesini söyler, arşivlenen
dosyaları ayrıntılı olarak listeler:
UNIX veya kısa seçenek tarzında, diğer
komut satırı yardımcı uygulamalarında
olduğu gibi, her seçenek harfinin önüne tek bir
tire eklenir. Bir seçenek girdi alırsa, girdi onu ya ayrı
bir komut satırı sözcüğü olarak ya
da hemen ardından gelen bir seçenek olarak izler. Ancak,
seçenek "isteğe bağlı" bir girdi
alıyorsa, girdi, örneğin -g/tmp/snar.db’de
olduğu gibi, herhangi bir boşluk bırakmadan
seçenek harfinin hemen ardına yazılmalıdır.
Girdi almayan seçenekler, tek bir tire işaretinden
sonra birlikte kümelenebilir, örn. -vkp. Girdi alan
seçeneklerin girdileri (zorunlu veya isteğe
bağlı), böyle bir kümenin sonuna eklenebilir,
örn. -vkpf a.tar.
Yukarıda kısa seçeneği
yalılmış komut şöyle
görünebilirdi:
tar -cvf etc.tar /etc
veya
tar -c -v -f etc.tar /etc
GNU veya uzun seçenek tarzında, her seçenek
iki tire ile başlar, küçük harfler ve tirelerden
oluşan anlamlı bir ada sahiptir. Uzun seçenek
kullanıldığında, belirsizlik yaratmamak
kaydıyla, ilk harflerine kısaltılabilir. Uzun
seçeneklere ilişkin değiştigeler ya
seçeneğin hemen ardından ayrı bir komut
satırı sözcüğü olarak
sağlanır ya da seçenekten arada boşluk olmadan
eşittir işaretiyle ayrılır. İsteğe
bağlı girdiler her zaman ikinci yöntemi
kullanmalıdır.
Örnek komutu bu tarzda yazmanın birkaç
yolu:
tar --create --file etc.tar --verbose /etc
veya (bazı seçenekleri kısaltarak):
tar --cre --file=etc.tar --verb /etc
Her üç tarzdaki seçenekler
karıştırılabilir, ancak bunu eski
seçeneklerle yapmak önerilmez.
İşlem kipi
Aşağıdaki listelenen seçenekler, GNU
tar’ın hangi işlemi
gerçekleştireceğini belirler. Tam olarak bunlardan biri
verilmelidir. İsteğe bağlı olmayan girdilerin
anlamı, istenen çalışma kipine
bağlıdır.
- -A, --catenate,
--concatenate
- Arşivi başka bir arşivin sonuna ekler. Girdiler,
eklenecek arşivlerin adları olarak değerlendirilir.
Tüm arşivler, eklendikleri arşivle aynı
biçemde olmalıdır, aksi takdirde ortaya
çıkan arşiv, GNU olmayan tar
uygulamaları ile kullanılamayabilir. Ayrıca, birden
fazla arşiv verildiğinde, ilki hariç
arşivlerdeki diğer üyelere, yalnızca -i
(--ignore-zeros) seçeneği
kullanıldığında ortaya çıkan
arşivden erişilebilir olacağına dikkat
edilmelidir.
Sıkıştırılmış
arşivler ardarda eklenemez.
- -c, --create
- Yeni bir arşiv oluşturur. Girdiler, arşivlenecek
dosyaların adlarını belirler. --no-recursion
seçeneği verilmediği sürece dizinler
ardışık olarak arşivlenir.
- -d, --diff,
--compare
- Arşiv ile dosya sistemi arasındaki farkları bulur.
Girdiler isteğe beğlıdır ve
karşılaştırılacak arşiv
üyelerini belirler. Verilmezse, geçerli
çalışma dizinin belirtildiği
varsayılır.
- --delete
- Arşivi siler. Girdiler silinecek arşiv üyelerinin
isimleridir. En az bir girdi verilmelidir.
Bu seçenek
sıkıştırıllmış
arşivlerde çalışmaz. Kısa
seçenek eşdeğeri yoktur.
- -r, --append
- Dosyaları arşivin sonuna ekler. Girdiler -c
(--create) seçeneğindeki ile aynı anlama
gelir.
- -t, --list
- Arşiv içeriğini listeler. Girdiler isteğe
bağlıdır. Belirtilirse listedeki üyelerin
isimlerini belirler.
- --test-label
- Arşiv bölüm etiketini sınar ve
çıkar. Girdisiz kullanıldığında
bölüm etiketini (varsa) gösterir ve
çıkar. Bir veya daha fazla komut satırı
girdisi belirtilirse, tar bölüm etiketini her girdi
ile karşılaştırır.
Eşleşme bulunursa 0, aksi takdirde 1 ile
çıkar. -v (--verbose) seçeneği
ile birlikte kullanılmadıkça hiçbir şey
çıktılanmaz.
Kısa seçenek eşdeğeri yoktur.
- -u, --update
- Arşivdeki ilgili kopyadan daha yeni olan dosyaları
arşive ekler. Girdiler -c ve -r seçenekleriyle
aynı anlama sahiptir. Yeni dosyaların eski arşiv
kopyalarının yerini almadığına, bunun
yerine arşivin sonuna eklendiğine dikkat edilmelidir.
Böylece elde edilen arşiv, aynı dosyanın
çeşitli sürümlerine
karşılık gelen, aynı isimde birkaç
üye içerebilir.
- -x, --extract,
--get
- Arşivden dosyaları çıkartır. Girdiler
isteğe bağlıdır. Belirtilirse
çıktılanacak arşiv üyelerinin
isimlerini belirler.
- --show-defaults
- Çeşitli tar seçenekleri için
öntanımlıları listeler ve çıkar.
Girdisiz kullanılır.
- -?, --help
- Kısa seçenek özetini gösterir ve
çıkar. Girdisiz kullanılır.
- --usage
- Kullanılabilen seçeneklerin listesini gösterir ve
çıkar. Girdisiz kullanılır.
- --version
- Sürüm ve telif hakkı bilgilerini gösterir ve
çıkar.
İşlem değiştiriciler
- --check-device
- Artımlı arşiv oluştururken aygıt
numaralarına bakar (öntanımlıdır)
- -g,
--listed-incremental=DOSYA
- Yeni GNU biçimli artımlı yedeklemeleri
yönetir. DOSYA, anlık yedeğin
adıdır; burada tar, önceki
artımlı dökümden bu yana hangi
dosyaların değiştiğine karar vermek
için kullanılan ek bilgileri depolar ve sonuç olarak
yeniden dökümü gerekir. Bir arşiv
oluştururken DOSYA mevcut değilse,
oluşturulacak ve tüm dosyalar ortaya çıkan
arşive eklenecektir (0. düzey döküm).
Sıfır olmayan N. düzey artımlı
arşiv oluşturmak için, N-1. düzeyde
oluşturulan anlık yedeğin kopyası DOSYA
olarak kullanılır.
Listeleme veya çıkarma sırasında,
DOSYA’nın gerçek içeriği
denetlenmez, bu yalnızca sözdizimsel gereksinimler
nedeniyle gerekir. Bu bakımdan, yerine /dev/null kullanmak
yaygın bir uygulamadır.
- --hole-detection=YÖNTEM
- Seyrek dosyalardaki boşlukları algılamak için
YÖNTEM kullanılır. Bu seçenek
örtük olarak --sparse seçeneğini
uygular. YÖNTEM için geçerli değerler
seek ve raw’dır. seek
öntanımlı olup, uygulanabilir değilse
raw son çaredir.
- -G,
--incremental
- Eski GNU biçimli artımlı yedeklemeleri
yönetir.
- --ignore-failed-read
- Okunamayan dosyalarda sıfırdan farklı bir
değerle çıkmaz
- --level=SAYI
- Listeli artımsal arşiv oluşturmak için
döküm düzeyini belirler. Şimdilik
yalnızca --level=0 anlamlıdır:
tar’a dökümden önce anlık yedek
dosyasını kırpması talimatını
verir, böylece 0. düzey döküm
zorlanmış olur.
- -n, --seek
- Arşivin aranabilir olduğunu varsayar. Normalde tar,
arşivin aranıp aranamayacağını otomatik
olarak belirler. Bu seçenek, böyle bir
tanımanın başarısız olduğu
durumlarda kullanılmak üzere
tasarlanmıştır. Yalnızca arşiv okumaya
açıksa (örneğin --list veya
--extract seçenekleriyle) etkili olur.
- --no-check-device
- Artımlı arşivler oluşturulurken aygıt
numaralarına bakılmaz.
- --no-seek
- Arşivin aranabilir olmadığı
varsayılır.
- --occurrence[=N]
- Arşivdeki her dosyanın yalnızca N.
kopyası üzerinde çalışır. Bu
seçenek yalnızca --delete, --diff,
--extract veya --list seçeneği ile birlikte ve
komut satırından veya -T seçeneği
üzerinden bir dosya listesi verildiğinde geçerlidir.
N öntanımlı olarak 1’dir.
- --restrict
- Zararlı olabilecek bazı seçeneklerin
kullanımını devre dışı
bırakır.
- --sparse-version=BÜYÜK[.KÜÇÜK]
- Kullanılacak seyrek biçemin
sürümünü belirler (örtük olarak
--sparse uygular). Geçerli girdi değerleri
0.0, 0.1 ve 1.0’dır. Seyrek
biçemlerin ayrıntılı
açıklaması için komut satırından
şu komut girilebilir: info tar ’Sparse
Formats’.
- --S, --sparse
- Seyrek dosyaları verimli şekilde işler. Dosya
sistemindeki bazı dosyalar aslında hiç
yazılmamış bölümlere sahip olabilir
(çoğunlukla bunlar DBM gibi sistemler tarafından
oluşturulan veritabanı dosyalarıdır). Bu
seçenek verildiğinde tar, arşivlemeden
önce dosyanın seyrek olup
olmadığını belirlemeye
çalışır ve eğer öyleyse,
dosyanın boş kısımlarını
boşaltmayarak elde edilen arşivin boyutunu
küçültmeye çalışır.
Bu seçenekler, diskteki mevcut bir arşivden bir
dosya çıkarılırken tar’ın
eylemlerini denetler.
- -k,
--keep-old-files
- Çıkarırken mevcut dosyaları
değiştirmez.
- --keep-newer-files
- Arşivdeki kopyalarından daha yeni olan dosyalar
değiştirilmez.
- --keep-directory-symlink
- Çıkarırken mevcut dizin sembolik
bağlarını değiştirmez.
- --no-overwrite-dir
- Mevcut dizinlerin meta verileri korunur.
- --one-top-level[=DİZİN]
- Tüm dosyaları DİZİNe veya girdisiz
kullanılıyorsa, arşivin uzantısız dosya
adıyla adlandırılan bir alt dizine
çıkarır (eksi --auto-compress
tarafından tanınan standart
sıkıştırma uzantıları).
- --overwrite
- Çıkartırken mevcut dosyaların üzerine
yazar.
- --overwrite-dir
- Çıkartırken mevcut dizilerin meta verilerinin
üzerine yazar (öntanımlıdır).
- --recursive-unlink
- Çıkartmadan önce dizinde ardışık
olarak tüm dosyaları siler.
- --remove-files
- Arşive ekledikten sonra diskteki dosyaları siler.
- --skip-old-files
- Çıkartırken mevcut dosyaları
değiştirmez, sessizce atlar.
- -U,
--unlink-first
- Üzerine çıkartmadan önce mevcut
dosyaları siler.
- -W, --verify
- Yazdıktan sonra arşivi doğrular.
Çıktı akımı seçimi
- --ignore-command-error
- Alt süreç çıkış
kodlarını yok sayar.
- --no-ignore-command-error
- Alt süreçlerin sıfırdan farklı
çıkış kodları hata olarak
değerlendirilir (öntanımlıdır).
- -O,
--to-stdout
- Dosyaları standart çıktıya
çıkarır.
- --to-command=KOMUT
- Çıkarılan dosyaları KOMUTa borular.
KOMUT, isteğe bağlı olarak komut
satırı girdileri ile birlikte harici uygulamanın
dosya yoludur. Uygulama çağrılır ve
çıkartılan dosyanın içeriği
uygulamanın standart girdisine aktarılır. Ek veriler,
aşağıdaki ortam değişkenleri
aracılığıyla aktarılabilir:
- TAR_FILETYPE
- Dosyanın türü. Aşağıda
anlamı açıklanan tek bir harften oluşur:
f Normal dosya
d Dizin
l Sembolik bağ
h Sabit bağ
b Blok aygıtı
c Karakter aygıtı
- Şimdilik yalnızca normal dosyalar desteklenmektedir.
- TAR_MODE
- Sekizlik sayı olarak dosya kipi.
- TAR_FILENAME
- Dosyanın ismi.
- TAR_REALNAME
- Arşivde saklandığı haliyle dosyanın
ismi.
- TAR_UNAME
- Dosya sahibinin kullanıcı adı.
- TAR_GNAME
- Dosya sahibinin grup adı.
- TAR_ATIME
- Son erişim zamanı. Ondalık bir sayı olup C
miladından itibaren geçen saniye
sayısıdır. Arşiv zamanı nanosaniye
seviyesinde saklıyorsa nanosaniyeler ondalık ayracın
sağına eklenir.
- TAR_MTIME
- Son değişiklik zamanı.
- TAR_CTIME
- Son durum değişikliği zamanı.
- TAR_SIZE
- Dosyanın boyutu.
- TAR_UID
- Dosya sahibinin kullanıcı kimliği.
- TAR_GID
- Dosya sahibinin grup kimliği.
- Ek olarak, aşağıdaki değişkenler
tar çalışma kip ve işlenmekte olan
arşiv hakkında bilgi içerir:
- TAR_VERSION
- GNU tar sürüm numarası.
- TAR_ARCHIVE
- İşlenen tar arşivinin ismi.
- TAR_BLOCKING_FACTOR
- Geçerli engelleme katsayısı, yani bir
kayıttaki 512 baytlık blok sayısı.
- TAR_VOLUME
- İşlenen tar arşivinin sıradaki
bölüm numarası (çok
bölümlü arşivler okunurken atanır).
- TAR_FORMAT
- İşlenen arşivin biçemi. Şunlardan
biridir: gnu, oldgnu, posix, ustar, v7.
- TAR_SUBCOMMAND
- Yürütülen tar işlemini
açıklayan kısa seçenek (önündeki
tire imi ile birlikte)
-
- --atime-preserve[=YÖNTEM]
- Dökümlü dosyalar üzerine erişim
zamanlarını korur. Ya okuduktan sonra eski haline getirir
(YÖNTEM=replace, bu
öntanımlıdır) ya da ilk erişimde
zamanlara dokunmaz (YÖNTEM=system)
- --delay-directory-restore
- Çıkartılan dizinlerin değişiklik
zamanlarının ve izinlerinin atanmasını
işlemin sonuna kadar geciktirir.
Olağandışı üye sıralaması
olan bir arşivden dosya çıkartırken bu
seçenek kullanılmalıdır.
- --group=İSİM[:GRUPKİMLİĞİ]
- Eklenen dosyaların grubu İSİM
yapılır. :GRUPKİMLİĞİ
verilmezse İSİM ya kullanıcı ismi ya da
sayısal grup kimliği olabilir. Bu durumda eksik parça
(:GRUPKİMLİĞİ veya
İSİM) geçerli konağın grup
veritabanından elde edilir.
--group-map=DOSYA ile
kullanıldığında yalnızca DOSYA
içinde sahibinin grubu bulunmayan dosyalar etkilenir.
- --group-map=DOSYA
- Grup dönüşüm eşlemini DOSYAdan
okur. Boş satırlar yok sayılır. # imi ile
başlayan satırlar satır sonuna kadar yorum olarak ele
alınır. DOSYA içindeki boş olmayan her
satır tek bir grubun
dönüşümünü tanımlar.
Boşluklarla sınırlı iki alandan
oluşmalıdır:
ESKİGRUP
YENİGRUP[:YENİ-GRUPKİMLİĞİ]
ESKİGRUP ya geçerli bir grup ismi ya da +
ile öncelenmiş bir grup kimliği olabilir.
YENİ-GRUPKİMLİĞİ
sağlanmadıkça YENİGRUP da ya
geçerli bir grup ismi ya da + ile öncelenmiş bir
grup kimliği olabilir. Aksi takdirde, hem YENİGRUP
hem de YENİ-GRUPKİMLİĞİ sistem
grup veritabanında bulunmalıdır.
Sonuç olarak, sahip grubu ESKİGRUP olan
her girdi dosyası arşivde YENİGRUP sahip
grubu ve YENİ-GRUPKİMLİĞİ grup
kimliği ile saklanır.
- --mode=DEĞİŞİKLİKLER
- Eklenen dosyalar için sembolik kip
DEĞİŞİKLİKLERini zorlar.
- --mtime=ZAMAN-veya-DOSYA
- Eklenen dosyalara belirtilen değişiklik
zamanını atar. ZAMAN-veya-DOSYA tamamen keyfi
biçemde bir tarih/saat ya da mevcut bir dosyanın ismi
olabilir. Dosya adı belirtilmesi durumunda değişiklik
zamanı olarak dosyanınki kullanılır.
- -m, --touch
- Dosya değişiklik zamanı
çıkarılmaz.
- --no-delay-directory-restore
- --delay-directory-restore seçeneğinden önceki
etki devre dışı bırakılır.
- --no-same-owner
- Dosyaların çıkaranın sahipliğinde
olduğu varsayılır (normal kullanıcılar
için öntanımlıdır).
- --no-same-permissions
- İzinler arşivden çıkartılırken
kullanıcının maskesi uygulanır (normal
kullanıcılar için
öntanımlıdır).
- --numeric-owner
- Daima, kullanıcı/grup isimleri yerine numaraları
kullanılır.
- --owner=İSİM[:KULLANICI_KİMLİĞİ]
- Eklenen dosyaların sahibi olarak İSİM
zorlanır. :KULLANICI_KİMLİĞİ
belirtilmezse İSİM ya kullanıcı ismi ya
da sayısal kullanıcı kimliği olabilir.
Parçalardan birinin eksikliği durumunda
(İSİM veya
:KULLANICI_KİMLİĞİ) geçerli
konağın kullanıcı veritabanına
başvurulur.
--owner-map=DOSYA ile
kullanıldığında yalnızca DOSYA
içinde sahibi listelenmeyen dosyalar etkilenir.
- --owner-map=DOSYA
- Sahip dönüşüm eşlemini DOSYAdan
okur. Boş satırlar yok sayılır. # imi ile
başlayan satırlar satır sonuna kadar yorum olarak ele
alınır. DOSYA içindeki boş olmayan her
satır tek bir kullanıcı kimliğin
dönüşümünü tanımlar.
Boşluklarla sınırlı iki alandan
oluşmalıdır:
ESKİKULL
YENİKULL[:YENİ_KULL_KİMLİĞİ]
ESKİKULL ya geçerli bir
kullanıcı ismi ya da + ile öncelenmiş bir
kullanıcı kimliği olabilir.
YENİ_KULL_KİMLİĞİ
sağlanmadıkça YENİKULL da ya
geçerli bir kullanıcı ismi ya da + ile
öncelenmiş bir kullanıcı kimliği
olabilir. Aksi takdirde, hem YENİKULL hem de
YENİ_KULL_KİMLİĞİ sistem grup
veritabanında bulunmalıdır.
Sonuç olarak, sahibi ESKİKULL olan her
girdi dosyası arşivde YENİKULL ve
YENİ_KULL_KİMLİĞİ
sahipliğinde saklanır.
- -p,
--preserve-permissions, --same-permissions
- Dosya izinleri (root öntanımlıdır)
hakkında bilgi çıkartılır.
- --same-owner
- Dosyaları arşivdeki sahipliğinde
çıkartmaya çalışır (root
öntanımlıdır).
- -s, --preserve-order,
--same-order
- Çıkarılacak adları arşivle
eşleşecek şekilde sıralar.
- --sort=TÜR
- Bir arşivi çıkartırken dizin girdilerini
TÜRe göre sıralar. TÜR,
none (yok), name (isim) veya inode (dosya
düğümü) olabilir.
--sort=none öntanımlı olup
arşiv üyeleri işletim sistemi tarafından
döndürülen sırada sakanır.
--sort=name kullanımı, oluşturulan
arşivdeki üye sıralamasının tek tip
ve üretilebilir olmasını sağlar.
--sort=inode kullanımı, arşiv
oluştururken yapılan disk aramalarının
sayısını azaltır, böylece
arşivlemeyi önemli ölçüde
hızlandırabilir. Bu sıralama düzeni,
yalnızca ilgili sistem gerekli bilgileri sağlıyorsa
desteklenir.
- --acls
- POSIX ACL desteği etkin olur.
- --no-acls
- POSIX ACL desteği devre dışı
bırakılır.
- --selinux
- SELinux bağlam desteği etkin olur.
- --no-selinux
- SELinux bağlam desteği devre dışı
bırakılır.
- --xattrs
- Gelişmiş öznitelikler desteği etkin olur.
- --no-xattrs
- Gelişmiş öznitelikler desteği devre
dışı bırakılır.
- --xattrs-exclude=KALIP
- xattr anahtarları için dışlama
kalıbını belirler. KALIP POSIX düzenli
ifadesi olmalıdır. Örneğin,
--xattrs-exclude=’^user.’ kullanıcı
isim uzayından öznitelikleri dışlar.
- --xattrs-include=KALIP
- xattr anahtarları için içerme
kalıbını belirler. KALIP POSIX düzenli
ifadesi olmalıdır.
Aygıt seçimi ve geçiş
- -f,
--file=ARŞİV
- ARŞİV adlı aygıt veya dosya
kullanılır. Bu seçenek belirtilmezse tar
önce TAPE ortam değişkenini inceler.
Değişkene atama yapılmışsa değer
arşiv adı olarak kullanılır. Yoksa,
tar’ın öntanımlıya
derlendiği varsayılır. Öntanımlı
değer ya --show-defaults seçeneğinden elde
edilir ya da tar --help
çıktısının sonundadır.
İçinde iki nokta üst üste bulunan
bir arşiv adı, uzak makinedeki bir dosyayı veya
aygıtı belirtir. İki nokta üst üste
iminden önceki kısım makine adı veya IP
adresi olarak, sonraki kısım ise dosya veya aygıt
olarak ele alınır. Örnek:
--file=remotehost:/dev/sr0
İsteğe bağlı bir
kullanıcı adı, aralarına bir @
işareti koyarak konak adının önüne
eklenebilir.
Öntanımı olarak, uzak konağa
rsh(1) komutu üzerinden erişilir.
Günümüzde bunun yerine ssh(1) kullanmak
yaygındır. Aşağıdaki komut
satırı seçeneği ile bu
yapılabilir:
--rsh-command=/usr/bin/ssh
Uzak makinede rmt(8) komutunun kurulu olması
gerekir. Dosya yolu tar’ın
öntanımlısı ile eşleşmezse
tar’a doğru yol --rmt-command
seçeneği kullanılarak belirtilebilir.
- --force-local
- İçinde iki nokta üst üste bulunsa bile
arşiv dosyası yereldir.
- -F,
--info-script=KOMUT,
--new-volume-script=KOMUT
- Teybin sonuna ulaşılışılan her seferde
KOMUT çalıştırılır
(örtük olarak -M uygulanır). Komut girdi
içerebilir. Başlatıldığında
tar’ın ortamına ek olarak
aşağıdaki değişkenler miras
alınır:
- TAR_VERSION
- GNU tar sürüm numarası.
- TAR_ARCHIVE
- İşlenen tar arşivinin ismi.
- TAR_BLOCKING_FACTOR
- Geçerli engelleme katsayısı, yani bir
kayıttaki 512 baytlık blok sayısı.
- TAR_VOLUME
- İşlenen tar arşivinin sıradaki
bölüm numarası (çok
bölümlü arşivler okunurken atanır).
- TAR_FORMAT
- İşlenen arşivin biçemi. Şunlardan
biridir: gnu, oldgnu, posix, ustar, v7.
- TAR_SUBCOMMAND
- Yürütülen tar işlemini
açıklayan kısa seçenek (önündeki
tire imi ile birlikte).
- TAR_FD
- Yeni tar bölüm ismi ile iletişimde
kullanılabilen dosya tanıtcısı.
info betiği başarısız
olursa, tar çıkar; aksi takdirde sonraki
bölümü yazmaya başlar.
-
- -L,
--tape-length=N
- Nx1024 bayt yazdıktan sonra teyp değiştirir.
N bir boyut soneki içeriyorsa 1024 yerine sonek ile
belirtilen boyut çarpanı kullanılır (Bkz:
Boyut sonekleri).
Bu seçenek örtük olarak -M
uygular.
- -M,
--multi-volume
- Çok bölümlü arşivi
oluşturur/listeler/çıkarır.
- --rmt-command=KOMUT
- Uzak arşive erişilirken rmt yerine KOMUT
kullanılır. Bkz: -f seçeneği.
- --rsh-command=KOMUT
- Uzak arşive erişilirken rsh yerine KOMUT
kullanılır. Bkz: -f seçeneği.
- --volno-file=DOSYA
- Bu seçenek --multi-volume ile birlikte
kullanıldığında tar, çok
bölümlü arşivin hangi
bölümünde
çalıştığını
DOSYA’dan takip edecektir.
Aygıt engelleme
- -b,
--blocking-factor=BLOK_SAYISI
- Kayıt boyutu BLOK_SAYISIx512 bayt olur.
- -B,
--read-full-records
- Listeleme veya çıkartma sırasında dosya sonu
karakterinden sonraki tamamlanmamış girdi
kayıtlarını kabul eder.
- -i,
--ignore-zeros
- Arşivdeki sıfırlı blokları yok sayar.
Normalde sıfırlarla dolu iki ardışık
512’lik blok, EOF anlamına gelir ve tar bunlarla
karşılaştıktan sonra okumayı durdurur.
Bu seçenek ona daha fazla okuma talimatı verir. -A
seçeneğiyle oluşturulan arşivleri okurken
kullanışlıdır.
- --record-size=SAYI
- Kayıt boyutunu belirler. SAYI her kayıttaki bayt
sayısıdır. 512’nin katları
olmalıdır. Örneğin 10 kilobayt için
--record-size=10K gibi bir boyut soneki belirtilebilir.
Geçerli soneklerin listesi için bkz: Boyut sonekleri
- --add-file=DOSYA
- DOSYAyı arşive ekler (isim tire ile
başlıyorsa yararlıdır).
- --backup[=DENETİM]
- Silmeden önce yedeğini alır. DENETİM
belirtilmişse yedekleme politikasını denetler.
DENETİM için geçerli değerler:
- DENETİM belirtilmezse değer VERSION_CONTROL
ortam değişkeninden alınır. Ortam
değişkeni etkin değilse mevcut olan
kullanılır.
- -C,
--directory=DİZİN
- Herhangi bir işlem yapmadan önce DİZİNe
geçer. Bu seçenek sıralamaya
duyarlıdır. Yani, kendisinden sonra gelen tüm
seçenekleri etkiler.
- --exclude=KALIP
- glob(3) tarzı joker KALIP ile eşleşen
dosyalar dışlanır.
- --exclude-backups
- Yedekler ve kilit dosyaları dışlanır.
- --exclude-caches
- CACHEDIR.TAG dosyasını içeren dizinlerin
içeriği bu dosya hariç dışlanır.
- --exclude-caches-all
- CACHEDIR.TAG dosyasını içeren dizinlerin
içeriği bu dosya da dahil dışlanır.
- --exclude-caches-under
- CACHEDIR.TAG dosyasını içeren dizinlerin
altındaki herşey dışlanır.
- --exclude-ignore=DOSYA
- Bir dizini dökümlemeden önce dizinin
DOSYAyı içerip içermediğine bakar.
İçeriyorsa, dışlama kalıpları bu
dosyadan okunur. Kalıplar yanızca dizinin kendisini etkiler.
- --exclude-ignore-recursive=DOSYA
- Hem dizini hem de alt dizinlerini etkileyen DOSYAdaki
kalıpların dışlanması
dışında --exclude-ignore ile
aynıdır.
- --exclude-tag=DOSYA
- DOSYAyı içeren dizinlerin içeriği
DOSYA hariç dışlanır.
- --exclude-tag-all=DOSYA
- DOSYAyı içeren dizinler
dışlanır.
- --exclude-tag-under=DOSYA
- DOSYAyı içeren dizinlerin altındaki
herşey dışlanır.
- --exclude-vcs
- Sürüm denetim sistemi dizinleri
dışlanır.
- --exclude-vcs-ignores
- VCS’ye özgü ignore dosyalarından okunan
kalıplarla eşleşen dosyalar
dışlanır. Desteklenen dosyalar: cvsignore,
.gitignore, .bzrignore, .hgignore.
- -h,
--dereference
- Sembolik bağlar izlenir; bunların hedefindeki dosyalar
arşivlenir ve dökümlenir.
- --hard-dereference
- Sabit bağlar izlenir; bunların hedefindeki dosyalar
arşivlenir ve dökümlenir.
- -K,
--starting-file=ÜYE
- Arşive belirtilen ÜYEden başlanır.
- --newer-mtime=TARİH
- TARİHten sonra verileri değişen dosyalar
üzerinde çalışır. TARİH
/ veya . ile başlıyorsa bir dosya adı
olarak alınır ve o dosyanın değişiklik
zamanı tarih olarak kullanlılır.
- --no-null
- Önceki bir --null seçeneğinin etkisini devre
dışı bırakır.
- --no-recursion
- Alt dizinler ardışık işlenmez.
- --no-unquote
- Girdi dosyasına ve üye isimlerine tırnak
yorumlaması uygulamaz.
- --no-verbatim-files-from
- Bir dosya listesinden okunan her satır, komut
satırından verilmiş gibi ele alınır.
Yani, baştaki ve sondaki boşluklar
kaldırılır ve elde edilen dizge bir tire ile
başlıyorsa, tar komut satırı
seçeneği olarak kabul edilir.
Bu öntanımlı
davranıştır. --verbatim-files-from
seçeneğinden sonra kullanılan
--no-verbatim-files-from seçeneği ile ilkinin
etkisi devre dışı bırakılabilir.
Bu seçenek konumsaldır:
--verbatim-files-from seçeneğine veya satır
sonu karakterine kadar kendisinden sonra gelen tüm
--files-from seçeneklerini etkiler.
--no-null seçeneği tarafından
örtük olarak uygulanır.
- --null
- Sonraki -T seçeneklerine boş karakter
sonlandırmalı adların kelimesi kelimesine okuma
talimatı verir (tire ile başlayan adların özel
olarak işlenmesini devre dışı
bırakır).
Ayrıca, bkz: --verbatim-files-from
- -N,
--newer=TARİH,
--after-date=TARİH
- Yalnızca TARİH’ten daha yeni dosyalar
saklanır. TARİH / veya . ile
başlıyorsa bir dosya adı olarak alınır
ve o dosyanın değişiklik zamanı tarih olarak
kullanlılır.
- --one-file-system
- Arşiv oluşturulurken yerel dosya sisteminde
kalınır.
- -P,
--absolute-names
- Arşiv oluşturulurken dosya isimlerinin
başındaki / karakterleri ayıklanmaz.
- --recursion
- Alt dizinler ardışık işlenir
(öntanımlı).
- --suffix=SONEK
- Sonek kaldırılmadan önce yedek alınır,
normal sonek geçersiz kılınır.
SIMPLE_BACKUP_SUFFIX ortam değişkeni
tarafından geçersiz
kılınmadığı sürece sonek olarak
~ öntanımlıdır.
- -T,
--files-from=DOSYA
- Çıkarılacak veya oluşturulacak isimler
DOSYAdan alınır.
Aksi belirtilmedikçe, DOSYA satır sonu
karakteri ile ayrılmış bir ad listesi (yani her
satırda bir ad) içermelidir. Okunan adlar, komut
satırı girdileri olarak ele alınır.
Tırnak kaldırma ve sözcük bölme
işlemleri uygulanır ve - ile başlayan her
dizge, tar komut satırı seçeneği
olarak ele alınır.
Bu davranışın istenmediği noktada,
--verbatim-files-from seçeneği kullanılarak
devre dışı bırakılabilir.
--null seçeneği tar’a
DOSYA içindeki adların satır sonu karakteri
yerine boş karakterle sonlanacağını
belirtir. söyler. Listenin find(1) komutunun
-print0 belirteci ile oluşturulması
yararlıdır.
- --unquote
- Dosya ve üye isimlerine tırnak yorumlaması uygulanmaz
(öntanımlı).
- --verbatim-files-from
- Bir dosya listesinden elde edilen her satır, tire ile
başlasa bile dosya adı olarak ele alınır.
Dosya listeleri --files-from (-T) seçeneğiyle
sağlanır. Öntanımlı
davranış, bir tire ile başlayan adları
tar seçenekleri olarak ele almaktır.
--verbatim-files-from seçeneği bu
davranışı devre dışı
bırakır.
Bu seçenek, komut satırında kendisinden
sonra gelen tüm --files-from seçeneklerini etkiler.
Etkisi --no-verbatim-files-from seçeneği ile geri
alınır.
Bu seçenek --null seçeneği
tarafından örtük olarak uygulanır.
Ayrıca, bkz: --add-file.
- -X,
--exclude-from=DOSYA
- DOSYA içindeki kalıplarla eşleşen
dosyalar dışlanır.
- --checkpoint[=N]
- Her N kayıtta bir, ilerleme iletileri gösterilir (10
kayıtta bir öntanımlıdır).
- --checkpoint-action=EYLEM
- Her denetim noktasında EYLEM uygulanır.
- --clamp-mtime
- Dosyanın zamanı yalnızca --mtime ile
belirtilenden daha yeni ise değiştirilir.
- --full-time
- Dosya zamanını tam
çözünürlükle gösterir.
- --index-file=DOSYA
- Ayrıntılı çıktı
DOSYA’ya gönderilir.
- -l
--check-links
- Tüm bağlar dökümlenmezse bir ileti
gösterir.
- --no-quote-chars=DİZGE
- DİZGEdeki karakterler için tırnak
yorumlamasını devre dışı
bırakır.
- --quote-chars=DİZGE
- DİZGEdeki karakterlere ek olarak tırnak
yorumlaması da uygulanır.
- --quoting-style=TARZ
- Dosya ve üye adları için tırnak yorumlama
TARZını belirler. TARZ için
geçerli değerler: literal, shell, shell-always, c,
c-maybe, escape, locale, clocale (sırayla: bire bir, kabuk,
daima-kabuk, c, c-olabilir, öncelem, yerel, c yereli).
- -R
--block-number
- Her iletiyle birlikte arşivdeki blok numarasını
gösterir.
- --show-omitted-dirs
- Listelerken veya çıkartırken arama kriteri ile
eşleşmeyen her dizini listeler.
- --show-transformed-names,
--show-stored-names
- --strip-components ve --transform seçenekleri ile
dönüşümden sonra arşiv ve dosya
isimlerini gösterir.
- --totals[=SİNYAL]
- Arşivi işledikten sonra toplam bayt
sayısını gösterir. SİNYAL
belirtilmişse, toplam bayt sayısını bu sinyal
alındığında gösterir. İzin
verilen sinyaller: SIGHUP, SIGQUIT, SIGINT, SIGUSR1, SIGUSR2.
SIG öneki belirtilmeyebilir.
- --utc
- Dosya değişiklik zamanlarını UTC’ye
göre gösterir.
- -v, --verbose
- İşlenen dosyalar ayrıntılı olarak
listelenir. Bu seçeneğin komut satırındaki her
örneği, ayrıntı düzeyini bir
artırır. Azami ayrıntı düzeyi
3’tür. Çeşitli ayrıntı
düzeylerinin tar
çıktısını nasıl
etkilediğine ilişkin ayrıntılı bir
açıklama için GNU Tar Kılavuzu, 2.5.1
"--verbose Seçeneği" alt
bölümüne bakılabilir
- --warning=SÖZCÜK
- Anahtar SÖZCÜK ile tanımlanan uyarı
iletileri etkinleştirilir veya devre dışı
bırakılır. Anahtar SÖZCÜK
no- öneki ile başlıyorsa ve bir şekilde
etkinleştirilmişse iletiler engellenir.
Çoklu --warning iletileri birlikte
basılır.
Genel tar işlemlerini etkileyen anahtar
SÖZCÜKler:
- all
- Tüm uyarı iletileri etkin olur.
Öntanımlıdır.
- none
- Tüm uyarı iletileri devre dışı
bırakılır.
- filename-with-nuls
- "%s: dosya ismi boş karakter içeriyor"
- alone-zero-block
- "%s konumunda yalnız sıfır bloğu"
- tar --create için uygulanabilen anahtar
SÖZCÜKler:
- cachedir
- %s: %s önbellek dizini etiketi içeriyor; %s"
- file-shrank
- "%s: Dosya %s bayt küçültüldü;
sıfırlarla dolduruldu"
- xdev
- "%s: dosya farklı bir dosya sisteminde;
dökümlenmedi"
- file-ignored
- "%s: Bilinmeyen dosya türü; dosya yok
sayıldı"
"%s: soket yok sayıldı"
"%s: kapı yok sayıldı"
- file-unchanged
- "%s: dsya değişmedi; dökümlenmedi"
- ignore-archive
- "%s: dosya bir arşiv; dökümlenmedi"
- file-removed
- "%s: okurken dosya silindi"
- file-changed
- "%s: okurken dosya değişti"
- failed-read
- Okunamayan dosyalar veya dizinler hakkındaki uyarılar
engellenir. Bu anahtar sözcük yalnızca
--ignore-failed-read seçeneğiyle birlikte
kullanıldığında geçerlidir.
- tar --extract için uygulanabilen anahtar
SÖZCÜKler:
- existing-file
- %s: var olan dosya atlanıyor"
- timestamp
- "%s: inanılmaz derecede eski zaman damgası %s"
"%s: zaman damgası %s, %s saniye gelecekte"
- contiguous-cast
- "Bitişik dosyalar normal dosyalar olarak
çıkarılıyor"
- symlink-cast
- "Sembolik bağlar sabit bağ olarak
çıkarılmaya
çalışılıyor.
- unknown-cast
- "%s: Bilinmeyen dosya türü ’%c’, normal
dosya olarak çıkarıldı"
- ignore-newer
- "Mevcut %s daha yeni veya aynı yaşta"
- unknown-keyword
- "Bilinmeyen genişletilmiş başlık anahtar
sözcüğü ’%s’ yok
sayılıyor"
- decompress-program
- İkincil sıkıştırmayı açma
uygulamalarını çalıştırmaya
çalışırken ortaya çıkan
başarısızlıkların
ayrıntılı açıklamasını
denetler. Bu uyarı öntanımlı olarak devre
dışıdır (--verbose
seçeneği kullanılmadığı
sürece).
Bu uyarı kullanılırken elde edilebileceklere
yaygın bir örnek:
$ tar --warning=decompress-program -x -f archive.Z
tar (child): compress çalıştırılamıyor: Böyle bir dosya veya dizin yok.
tar (child): gzip deneniyor
- Yani, tar önce arşivi compress kullanarak
açmayı deniyor ve bu başarısız
olduğunda gzip’e geçiyor.
- record-size
- "Kayıt uzunluğu = %lu blok"
- Artımlı çıkarmayı denetleyen anahtar
SÖZCÜKler:
- rename-directory
- %s: Dizin ismi %s iken değiştirilmiş"
%s: Dizin ismi değiştirilmiş"
- new-directory
- "%s: Dizin yenidir"
- xdev
- "%s: dizin farklı bir aygıt üzerinde:
silinmiyor"
- bad-dumpdir
- "Bozuk dumpdir: ’X’ hiç
kullanılmadı"
-
- -w, --interactive,
--confirmation
- Her eylemde doğrulama ister.
- -o
- Oluşturuken --old-archive ile eşdeğerdir.
Çıkartırken --no-same-owner ile
eşdeğerdir.
Sonek Birim Bayt Eşdeğeri
b Blok BOYUT x 512
B Kilobayt BOYUT x 1024
c Bayt BOYUT
G Gigabayt BOYUT x 1024^3
K Kilobayt BOYUT x 1024
k Kilobayt BOYUT x 1024
M Megabayt BOYUT x 1024^2
P Petabayt BOYUT x 1024^5
T Terabayt BOYUT x 1024^4
w Kelime BOYUT x 2
ÇIKIŞ DEĞERLERİ
tar çıkış kodu, istenen
işlemin başarılı bir şekilde
gerçekleştirip gerçekleştiremediğini ve
gerçekleştirilmemişse ne tür bir hata
oluştuğunu gösterir.
- 0
- Başarılı sonlanma.
- 1
- Bazı dosyalar farklıdır. tar --compare
(--diff, -d) komut satırı
seçeneğiyle çağrıldıysa, bu kod,
arşivdeki bazı dosyaların diskteki benzerlerinden
farklı olduğu anlamına gelir. tar’a
--create, --append veya --update
seçeneklerinden biri verilmişse, bu
çıkış kodu, bazı dosyaların
arşivlenirken değiştirildiği ve
dolayısıyla elde edilen arşivin tam kopyayı
içermediği anlamına gelir.
- 2
- Ölümcül hata. Yani kurtarılamayan bir hata
oluşmuştur.
tar tarafından çağrılan bir alt
süreç sıfırdan farklı bir
çıkış koduyla çıktıysa,
tar’ın kendisi de bu kodla çıkar. Bu,
örneğin bir sıkıştırma
seçeneği (örneğin -z)
kullanılmış ve harici
sıkıştırma uygulaması
başarısız olmuşsa ortaya
çıkabilir. Başka bir örnek, uzak bir
aygıta yedekleme yaparken rmt hatası
oluşmasıdır.
İLGİLİ BELGELER
bzip2(1), compress(1), gzip(1),
lzma(1), lzop(1), rmt(8), symlink(7),
xz(1), zstd(1).
tar komutu ile ilgili kapsamlı texinfo belgesi
doğrudan info tar komutu ile veya info kipinde emacs(1)
ile okunabilir.
GNU tar belgelerinin çeşitli
biçimlerdeki çevrimiçi kopyaları
http://www.gnu.org/software/tar/manual
adresinde bulunabilir.
Yazılım hatalarını lütfen
<bug-tar@gnu.org> adresine bildirin.
Telif hakkı © 2013-2021 Free Software Foundation,
Inc.
Lisans GPLv3+: GNU GPL sürüm 3 veya üstü
<http://gnu.org/licenses/gpl.html>
Bu bir özgür yazılımdır:
yazılımı değiştirmek ve
dağıtmakta özgürsünüz.
Yasaların izin verdiği ölçüde
HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
ÇEVİREN
© 2022 Nilgün Belma Bugüner
Bu çeviri özgür yazılımdır:
Yasaların izin verdiği ölçüde
HİÇBİR GARANTİ YOKTUR.
Lütfen, çeviri ile ilgili bildirimde bulunmak veya çeviri
yapmak için https://github.com/TLBP/manpages-tr/issues adresinde
"New Issue" düğmesine tıklayıp yeni
bir konu açınız ve isteğinizi belirtiniz.